พระธาตุพนม ตั้งอยู่ที่ วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ต.ธาตุพนม อ.ธาตุพนม จ.นครพนม เปิดให้เข้าสักการะพระธาตุพนมได้ทุกวันทำการตั้งแต่เวลา 6.00 – 20.00 น. พระธาตุพนม เป็นพุทธเจดีย์ที่บรรจุพระอุรังคธาตุ (กระดูกส่วนหน้าอก) ขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เป็นศาสนสถานอันศักดิ์สิทธิ์ของภาคอีสาน เป็นสถานที่สำคัญทางศาสนาทั้งของคนไทยและคนลาว มีรูปทรงสี่เหลี่ยม ประดับตกแต่งด้วยศิลปะลวดลายอันวิจิตร มีความประณีตงดงามทั้งองค์ เป็นพระธาตุปีเกิดสำหรับคนเกิดปีวอกและคนที่เกิดวันอาทิตย์
การเดินทางจากสนามบินนครพนม
จากสนามบินนครพนม สามารถใช้บริการรถตู้โดยสาร นครพนม – มุกดาหาร ของบริษัทนครโคราช จำกัด ซึ่งจอดอยู่ด้านหน้าสนามบินนครพนม เดินทางไปที่วัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร รถตู้จะให้บริการตามเวลาเที่ยวบินที่มาถึงที่สนามบินนครพนม เมื่อเดินออกมาจากประตูสนามบินก็จะเจอรถตู้จอดอยู่ด้านหน้าสนามบิน โดยรถตู้บางคันจะมีสติกเกอร์ของสายการบินติดอยู่ที่รถตู้ ราคาค่าตั๋วโดยสารอยู่ที่ 200 บาท รถตู้จะไปส่งถึงหน้าวัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ซึ่งสะดวกมากสำหรับคนที่ไม่มีรถยนต์ส่วนตัว หรือไม่ได้เช่ารถขับ
ส่วนการเดินทางกลับจากวัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร กลับเข้าเมืองนครพนม แนะนำว่าให้มารอรถที่ฝั่งตรงข้ามห้างโลตัส ธาตุพนม เพราะจะมีรถตู้โดยสารหลายเส้นทางเข้าเมืองนครพนมเยอะกว่ารอที่หน้าวัดพระธาตุพนมวรมหาวิหาร ค่าตั๋วขากลับเข้าเมืองนครพนม ราคา 50 บาท
เส้นทางที่ไปนมัสการพระธาตุพนม ยังมีพระธาตุสำคัญที่อยู่บนเส้นทางเดียวกันคือ พระธาตุมรุกขนคร และพระธาตุเรณู หากมีเวลาไม่ควรพลาดที่จะไปเที่ยวชมและกราบไหว้สักการะองค์พระธาตุมรุกขนครและองค์พระธาตุเรณู
ประวัติพระธาตุพนม
ในตำนานพระธาตุพนมกล่าวไว้ว่า องค์พระธาตุพนมสร้างครั้งแรกในราว พ.ศ. 8 ในสมัยอาณาจักรศรีโคตรบูร ที่กำลังเจริญรุ่งเรือง โดยมีท้าวพญาทั้ง 5 อันมีพญาศรีโคตบูร เป็นต้น และพระอรหันต์ 500 องค์ อันมีพระมหากัสสปะเถระเป็นประมุข ลักษณะของการก่อสร้างในสมัยแรกนั้น ใช้ดินดิบก่อขึ้นเป็นรูปเตาสี่เหลี่ยม แล้วเผาให้สุกทีละหลัง กว้างด้านละสองวา สูงสองวา ข้างในเป็นโพรง มีประตูเปิดทั้งสี่ด้าน
เมื่อสร้างเสร็จแล้วก็ได้อัญเชิญพระอุรังคธาตุขององค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่พระมหากัสสปะเถระนำมาจากประเทศอินเดีย มาประดิษฐานไว้ข้างใน แล้วปิดประตูทั้งสี่ด้าน แต่ยังปิดไม่สนิททีเดียว ยังเปิดให้คนเข้าไปสักการะบูชาได้อยู่บางโอกาส ในตำนานพระธาตุพนมบอกว่า “ยังมิได้ฐานปนาให้สมบูรณ์” นี้ก็หมายความว่า ยังมิได้ปิดประตูพระธาตุให้มิดชิดนั่นเอง พึ่งมาสถาปนาให้สมบูรณ์ในราว พ.ศ.500
ในทุกๆปีจะมีการจัดงานนมัสการองค์พระธาตุพนม ซึ่งถือเป็นประเพณีสำคัญยิ่งของพุทธศาสนิกชนทั้งสองฝั่งโขง ที่ถือปฏิบัติสืบทอดต่อกันมาตั้งแต่โบราณ เพราะเชื่อว่าถ้าใครได้มีโอกาสมากราบไหว้พระธาตุพนม หนึ่งในพระสถูปมหาเจดีย์อันศักดิ์สิทธิ์ บรรจุพระอุรังคธาตุหรือกระดูกส่วนหน้าอกขององค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้า พร้อมกับถวายเครื่องสักการะบูชาหน้าองค์พระธาตุพนม จะทำให้มีจิตใจที่สงบเยือกเย็น และถ้ายังไม่บรรลุนิพพานในชาตินี้ เมื่อตายไปวิญญาณจะได้ไปสู่สรวงสวรรค์ งานนมัสการองค์พระธาตุพนมเริ่มจัดตั้งแต่ วันขึ้น 10 ค่ำ เดือน 3 ถึงวันแรม 1 ค่ำ เดือน 3 ของทุกปี
คำนมัสการพระธาตุพนม
ตั้งนะโม (3จบ)
ปุริมายะ ทักขิณายะ ปัจฉิมายะ อุตตะรายะ เหฏฐิมายะ อุปะริมายะ ทิสายะ กะปะณะคิริสะมิง ปัพพะเต มหากัสสะเปนะ ฐาปิตัง พุทธอุรังคะธาตุง สิระสา นะมามิ สุวัณณะระชะตัง ระตะนัง ปะณีตัง พุทธะ อุรังคะเจติยัง อะหัง วันทามิ สัพพะทาฯ
คำไหว้พระธาตุพนม
ปุริมายะ ทักขิณายะ ปัจฉิมายะ อุตตะรายะ เหฏฐิมายะ อุปะริมายะ ทิสายะ กะปะณะคิริสะมิง ปัพพะเต มหากัสสะเปนะ ฐาปิตัง พุทธอุรังคะธาตุง สิระสา นะมามิ
คำไหว้ยอด
สุวัณณะระชะตัง ระตะนัง ปะณีตัง พุทธะอุรังคะเจติยัง อะหัง วันทามิ สัพพะ
